24 Nisan 2023
Tanıklıktan Çekinme ve HMK
Kanun koyucu, tanıklık yapmayı mecbur hale getirip buna yönelik maddeler hazırlasa da kanunda açık olarak belirtilmiş olan hallerde tanık olarak çağrılmış bulunan kimsenin, tanıklık yapmaktan çekinebileceğini uygun görmüştür. (HMK m. 247)
Kanun koyucu bu halleri; “Kişisel nedenlerle tanıklıktan çekinme” (HMK. m. 248), “Sır nedeniyle tanıklıktan çekinme” (HMK m. 249), “Menfaat ihlali tehlikesi nedeniyle tanıklıktan çekinme” (HMK m. 250) başlıkları altında toplamış ve her hali açıkça belirtmiştir. Ancak bu söz konusu özel haller dolayısıyla tanıklara tanınan tanıklıktan çekinme hakkı verildiği gibi, HMK m. 251 ‘de yine açıkça belirttiği bazı durumların varlığı halinde bu durumlara bir istisna öngörmüş ve söz konusu kişilerin tanıktan çekinemeyeceğini belirtmiştir.
Ayrıca, HMK 248, 249 ve 250. maddelerde sayılan istisna haller dışında Türk yargısına tabi olmayan kişiler için de tanıklık yapma yükümlülüğü yoktur. Örneğin, Türk yargısına tabi olmayan yabancı ülkelerin diplomatik temsilcileri, tanıklık yapmak zorunda değildir ve bu kişiler, mahkemeye tanık olarak çağrılamazlar.
