25 Nisan 2023
Resmî Belgede Sahtecilik Suçu
Resmî belgede sahtecilik suçunda fail, herhangi bir kişi ya da kamu görevlisi olabilir. Ancak fail kamu görevlisi olduğunda failin hangi fıkradan cezalandırılacağı, düzenlediği belgenin yetkisi dahilinde olup olmadığına göre saptanır. Eğer yetkili ise 2. fıkradan, yetkisizse 1. fıkradan hüküm kurulacaktır.
TCK m.204’te ön görülen suç, seçimlik hareketle kasten işlenebilen bir suçtur.
– Resmî belgeyi sahte olarak düzenlemek, Burada ”düzenleme” ifadesi ile anlatılmak istenen bir belgeyi düzenleme görevi olmayan failin resmî belge görünümlü sahte belge üretmesidir. Fail, kamu görevlisinin imzasını taklit ederek sahte belge düzenlediğinden doktrinde bu hareket “taklit” olarak da ifade edilmektedir. Nitekim bir kimse yurt dışına kaçak yollardan gitmek amacıyla daha önceden yetkili kimse tarafından düzenlenmeyen sahte bir pasaport veya üniversiteye kayıt olmak için sahte bir diploma düzenleyebilmesi buna örnek teşkil etmektedir.
–Gerçek resmî belgeyi başkalarını aldatacak biçimde değiştirmek, burada mevcut gerçek bir belgedeki olay ve irade beyanının içeriğinin sonradan değiştirilmesi söz konusu olup, böylece, düzenleyen kişinin başlangıçtan itibaren sanki değişiklikten sonraki gibi bir irade ortaya koyduğu görüntüsü yaratılması amaçlanmaktadır. TCK m. 204’ün gerekçesinde ifade edildiği üzere “resmî belge üzerinde silmek veya ilaveler yapmak suretiyle değişiklik yapılmasıdır”. Adliyeden alınan adli sicil kaydındaki bilgilerin değiştirilmesi veyahut bir bono üzerinde bulunan vade tarihinin veya bedelinin değiştirilmesini örnek göstermemiz mümkündür.
–Sahte resmî belgeyi kullanmak, resmî belgede sahtecilik suçunun tamamlanması için, yalnızca düzenleme veya değiştirme yeterlidir, söz konusu belgenin ayrıca kullanılması gerekmemektedir. Burada söz konusu edilen ‘’kullanma’’ alternatifi, belgeyi sahte olarak düzenleyen kişi dışında başka bir kimse tarafından kullanılması halini kapsamaktadır. Kullanma fiiline örnek olarak failin başka bir araç adına tescilli sahte plakayı kendi aracına takarak trafiğe çıkartmasıdır. Eğer belge kullanılması suretiyle ayrıca başka bir suçun da işlenmesi halinde, failin bu suçtan dolayı da cezalandırılması gerektiği TCK m.212’de ‘’Sahte resmi veya özel belgenin bir başka suçun işlenmesi sırasında kullanılması halinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayı ayrı ayrı cezaya hükmolunur’’ şeklinde düzenlenmiştir.
–Gerçeğe aykırı belge düzenlemektir, Gerçeğe aykırı belge düzenleme “kamu görevlisinin gerçeğe aykırı olarak bir olayı kendi huzurunda gerçekleşmiş gibi, bir beyanı kendi huzurunda yapılmış gibi göstererek belge düzenlemesidir”. Örneğin, kolluk, bir tanığın ifadesini alırken onun söylediklerinin aksi yönde bir tutanak düzenlerse gerçeğe aykırı resmî belge düzenlemekten sorumlu tutulur.
