31 Mart 2023
Hâkimin Reddi ve Çekinmesi Yargıtay Kararları
5271 sayılı CMK.nın 24/1. madde ve fıkrasında;
Hâkimin davaya bakamayacağı hallerde reddi istenebileceği gibi, tarafsızlığını şüpheye düşürecek diğer sebeplerden dolayı da reddi istenebilir düzenlemeleri uyarınca,
Şabanözü Asliye Ceza Mahkemesinin 10.02.2014 gün 2011/20 esas sayılı dosyasının 10.02.2014 tarihli duruşmasında sanık hakkında Şabanözü Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunulmasına karar verildiği, 11.09.2014 tarihinde düzenlenen iddianame ile …’nde dava açıldığı, açılan davada suç duyurusunda bulunan hâkim tarafından yargılama yapılmak suretiyle tarafsızlığını şüpheye düşürecek hallerin varlığına rağmen, aynı davada yazılı şekilde hüküm tesisi,Yasaya aykırı, Cumhuriyet Savcısının ve sanık müdafinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükümlerin bu sebepten dolayı 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi uyarınca uygulanması gereken 1412 sayılı CMK.nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 10.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
(Yargıtay 8.Ceza Dairesi E.2019/18238 K.2020/19307 T.10.12.2020)
Hükümlü hakkında Keşan Asliye Ceza Mahkemesinin, 19.09.2013 gün ve 2012/887, 2013/651 sayılı mahkumiyet hükmünde görev alan hakimin, yargılamanın yenilenmesi isteminin reddine ilişkin aynı mahkemenin 15.04.2014 tarihli ek kararını da verdiği anlaşılmış, aynı hakimin, dava ile ilgili yargılama yaparak ulaştığı kanaati ilk hükümle dosyaya yansıttığı ve yargılamanın yenilenmesi isteminin kabule değer olup olmadığı yönünden yapılan değerlendirmede, önceki kanaatinden etkilenebileceği dikkate alınarak, farklı bir hakim tarafından istem hakkında karar verilmesi gerekeceğinden, itiraz merciince itirazın bu yönden kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesi nedeniyle kanun yararına bozma istemi yerinde görülmekle, (EDİRNE) 1. Ağır Ceza Mahkemesinden kesin olarak verilen 09.05.2014 gün ve 2014/487 D.İş sayılı kararın, 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 309. maddesinin 3. fıkrası uyarınca BOZULMASINA, aynı maddenin 4. fıkra (a) bendi uyarınca sonraki işlemlerin itiraz merciince yerine getirilmesine, 01.07.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi. (Yargıtay 2.Ceza Dairesi E.2015/15341 K.2015/13596 T.01.07.2015)
“Yargılamanın yenilenmesi halinde önceki yargılamada görev yapan hakim aynı işte görev alamaz” biçimindeki açık hükmüne karşın; İzmir İkinci Ağır Ceza Mahkemesinin 17.07.2003 tarihli kararında heyet başkanı olan hakimin, yargılamanın yenilenmesi isteminin karara bağlandığı 18.05.2007 tarihli dosya üzerinden yapılan inceleme sırasında da görev yaptığının anlaşılması karşısında, itirazı inceleyen merciin; mahkemenin yasaya aykırı olarak teşekkül etmesi nedeniyle itirazı kabul etmesi gerekirken, reddine karar vermesi yasaya aykırı görüldüğünden, kararın BOZULMASINA, müteakip işlemlerin mahkemesince yerine getirilmesine, 28.05.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (Yargıtay 4.Ceza Dairesi E.2008/864 K.2008/14072 T.28.05.2008)
Somut olayda, itiraza konu olan yargılamanın yenilenmesi talebinin kabule değer olmadığından reddine ilişkin karar, kesinleşen ilk hükmü veren hâkim tarafından verilmiştir. Davadan çekinmesi gereken bir hakim tarafından karar verilmesi, kamu düzenine ve savunma hakkına ilişkin bir hukuka aykırılık niteliğindedir. İtiraz merciinin, ilk hükmü veren hakimin yargılamanın yenilenmesi talebi hakkında karar veremeyeceği gerekçesiyle itirazı kabul etmiş olması karşısında; yerinde görülen itiraz konusunun niteliği gereğince, itiraz konusu kararın hukuka aykırı olduğunu belirlemesi ve konuya bakacak hakimi görevlendirilmesi yerinde olup, bu durumda itiraz merciinin yargılamanın yenilenmesi talebi konusunda da karar vermesi gerekmez. Açıklanan nedenlerle, yerinde görülmeyen kanun yararına bozma isteminin REDDİNE, dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı makamına tevdiine, 28.01.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi. (Yargıtay 10.Ceza Dairesi E.2007/16454 K.2008/1229 T.28.01.2008)
