31 Mart 2023
Hâkimin Reddi Usulü
CMK m.26’da hâkimin reddi usulü düzenlenmiştir. Buna göre, hâkimin reddi, mensup olduğu mahkemeye verilecek dilekçeyle veya bu hususta zabıt kâtibine bir tutanak düzenlenmesi için başvurulması suretiyle yapılır. Ret isteminde bulunan, öğrendiği ret sebeplerinin tümünü bir defada açıklamak ve süresi içinde olguları ile birlikte ortaya koymakla yükümlüdür. Reddi istenen hâkim, ret sebepleri hakkındaki görüşlerini yazılı olarak bildirir.
Ret isteminin usulü 2 temel aşamadan oluşur: Birincisi, ret isteminin kabulüne yönelik yani kabule şayanlık incelemesidir buna şekli inceleme denmektedir. Şekli incelemede 3 hususa dikkat edilmektedir: 1-Ret isteminin süresinde yapılıp yapılmadığı,
2-Ret isteminin nedeni ve delilleri gösterip gösterilmediği,
3-Ret istemi duruşmayı uzatmak amacıyla yapıldığı açıkça anlaşılıyorsa,
Eğer bu hususlarda bir sorun varsa hâkimin reddi talebi reddedilecektir. Bu ret talebinin reddine dair itiraz hakkı bulunmaktadır. Bu itiraz imkanı CMK m.31/3’te ‘’Bu konudaki kararlara karşı itiraz yoluna başvurulabilir’’ şeklinde düzenlenmiştir. Bu konudaki itiraz süresi kararın öğrenildiği tarihten itibaren 7 gün içerisinde kararı veren hâkim veya mahkemeye yapılır. İtiraz yerinde görülürse karar düzeltilir yerinde görülmezse 3 gün içerisinde itirazı incelemeye yetkili olan merciye gönderilir.
Hâkimin reddine ilişkin kanun hükümleri zabıt kâtipleri hakkında da uygulanır.
CMK m.29’a göre reddi istenen hâkim sadece gecikmesinde sakınca bulunan işlemleri yapabilir. Mesela bir tanığın bir daha dinlenme hakkı yoksa tanık dinletebilir.
Ancak, hâkimin oturum sırasında reddedilmesi hâlinde, bu konuda bir karar verilebilmesi için oturuma ara vermek gerekse bile ara vermeksizin devam olunur.
Ret isteminin kabulüne karar verildiğinde, gecikmesinde sakınca bulunan hâl nedeniyle yapılmış işlemler dışında, duruşma tekrarlanır.
