31 Mart 2023
Ön İnceleme Duruşması
HMK m. 138 ‘de yer alan “Mahkeme, öncelikle dava şartları ve ilk itirazlar hakkında dosya üzerinden karar verir; gerektiği takdirde kararını vermeden önce, bu konuda tarafları ön inceleme duruşmasında dinleyebilir.” hükmünden ön inceleme duruşmasının iki şekilde yapılabileceği anlaşılmaktadır. Bunlardan biri “duruşmasız ön inceleme” diğeri ise “duruşmalı ön inceleme” dir.
Duruşmasız Ön İnceleme (HMK m. 138)
Hakim, ilk olarak HMK 138. madde de ifade edildiği üzere dava şartları ve öne sürülen ilk itirazları dosya üzerinden duruşma olmadan inceler. Bu incelemesinin sonucunda eğer dava şartlarında veya ilk itirazlarda eksiklik varsa duruşma açmadan dosya üzerinden gerekli kararı verir.
Fakat, eğer dava şartlarında veya ilk itirazlarda eksiklik yoksa veya bu konularda eksikliği tespit etmek için de duruşmayı gerekli görürse duruşma açmalıdır. Sonuç olarak hakim, usuli konulardaki eksikliklerde dava dosyası üzerinden ön inceleme yapabilir.
Duruşmalı Ön İnceleme (HMK m. 139 – 140)
Eğer hakim, ön inceleme aşamasında gerekli görülen hallerde ön inceleme duruşması açılmasına karar verdiyse ilk olarak ön inceleme için bir duruşma günü belirler ve taraflara duruşma davetiyesi bildirir.
