Uyuşturucu Madde Ticareti (TCK M.188) - Polat & Polat Avukatlık Ortaklığı

Uyuşturucu Madde Ticareti (TCK M.188)

Anasayfa / Uyuşturucu Madde Ticareti / Uyuşturucu Madde Ticareti (TCK M.188)
Uyuşturucu Madde Ticareti (TCK M.188)
12 Kasım 2021
Uyuşturucu Madde Ticareti

UYUŞTURUCU MADDE TİCARETİ (TCK M.188)

 

Uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçları 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nda, Özel Hükümler başlıklı ikinci kitap, Topluma Karşı Suçlar başlıklı üçüncü kısım, Kamunun Sağlığına Karşı Suçlar başlıklı üçüncü bölüm, Uyuşturucu veya Uyarıcı Madde İmal ve Ticareti başlıklı madde 188’de düzenlenmektedir. Uyuşturucu madde imal ve ticaretini yasaklayan kanun hükümlerinin esas amacı, madde kullanmayı önlemek, sınırlamak ve bu gibi maddelere ulaşılmasını zorlaştırmaktır. TCK m.188/1’de, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak imal, ithal veya ihraç edilmesi, m.188/3’de, uyuşturucu veya uyarıcı maddelerin, ruhsatsız veya ruhsata aykırı olarak ülke içinde satılması, satışa arz edilmesi, başkasına verilmesi, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması, satın alınması, kabul edilmesi, bulundurulması, m.188/7’de, uyuşturucu veya uyarıcı etki doğurmamakla birlikte, uyuşturucu veya uyarıcı madde üretiminde kullanılan ve ithal veya imali resmî makamların iznine bağlı olan maddenin ithal edilmesi, imal edilmesi, satılması, satın alınması, sevk edilmesi, nakledilmesi, depolanması veya ihraç edilmesi, suç olarak belirlenirken m.188/4, 5, 6 ve 8’de suçun nitelikli halleri son olarak m.188/2’de ise, aynı eylemden dolayı başka ülkede verilen cezanın infaz edilen kısmının Türkiye’de verilen cezadan mahsubu konusu düzenlenmiştir. TCK m.188’de belirtilen ve suç teşkil eden eylemler için ağır yaptırımlar öngörülmesi suçla etkili mücadele etme çabasının bir göstergesidir. Uyuşturucu madde ticaretinde korunan hukuki değer TCK’nın ilgili maddesinin başlığında da belirtildiği üzere kamu sağlığıdır. Yargıtay Ceza Genel Kurulu’nun 20.12.1993 tarihli ve 301-338 sayılı kararında uyuşturucu madde ticareti suçları ile korunan hukuki değer genel kamu esenliği olduğu belirtilmiştir. Uyuşturucu madde ticareti suçunu işleyen failin herhangi bir ayırt edici özelliğinin bulunmasına gerek yoktur. Ceza sorumluluğu bulunan “herhangi bir kişi” uyuşturucu madde ticareti suçunun faili olabilir. Uyuşturucu madde ticareti suçu sadece bir fail tarafından işlenebileceği gibi, birden fazla fail tarafından birlikte de işlenebilen bir suç tipidir.  TCK m.188/5 uyarınca, TCK m.188/1ve 3’de düzenlenen suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi durumunda ceza yarı oranında artırılır, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi durumunda ise ceza bir kat artırılır. Yargıtay 20. C.D., 28.05.2018 tarihli , 2015/10354E, 2018/2498 sayılı kararında, uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçları, Türk Ceza Kanunu’nun topluma karşı suçlar kısmında düzenlendiğinden dolayı suçun mağdurunun toplumu oluşturan tüm bireyler olduğu belirtilmiştir. Uyuşturucu madde ticareti suçunda fail olan kimse işlediği suçtan ötürü toplumu oluşturan bir birey olduğu için aynı zamanda suçun mağduru olamaz. Devlet ve tüzel kişiler uyuşturucu madde ticareti suçunun mağduru değil zarar görenidir.

 

UYUŞTURUCU MADDE TİCARETİ YARGITAY KARARLARI

 

Yargıtay 20. CD, 28.05.2018, E. 2015/11241, K. 2018/2473 sayılı kararında  “Dosyadaki belge ve bilgilerden suça konu uyuşturucu maddeyi kargo ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine gönderdiği anlaşılan sanığın eyleminin, TCK m. 188/1’de yazılı uyuşturucu madde ihraç etmek suçunu oluşturduğu gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi” şeklindeki ifadesinden de anlaşılabileceği üzere uyuşturucu veya uyarıcı maddenin nereden ülke dışına çıkarıldığının suçun oluşumu açısından bir önemi yoktur. Diğer bir ifadeyle uyuşturucu maddenin kara, hava veya deniz yolu ile ülke dışına çıkarılması veya kargo yolu ile ülke dışına çıkarılması suçun oluşumu bakımından aynı özellikleri taşımaktadır.

Yargıtay 10.CD, 08.11.2018, E.2018/1013, K.2018/7865 sayılı kararında satılmak istenen uyuşturucu maddenin ithal edilmesi durumunda failin hangi kanun hükmüne göre cezalandırılacağı hususunda imal edilen uyuşturucu maddenin satılması eyleminde sanığın bir suç işleme kararının icrası kapsamında suç işlediğini, ağır olan eylemden cezalandırıldıktan sonra zincirleme suç çatısı altında TCK m. 43 uyarınca cezanın artırılması gerektiğini belirtmiştir.

Yargıtay 10. CD, 16.03.2021, E. 2017/ 6026, K. 2021/ 3588 sayılı kararında failin tasarruf alanında ele geçirilen uyuşturucu veya uyarıcı madde miktarının kişisel kullanım sınırını aşması durumu ile uyuşturucu veya uyarıcı maddenin satış için hazırlandığını gösterir şekilde diğer bir ifadeyle küçük küçük paketler haline getirilmiş veya jelâtinlenmiş şekilde hazırlanmış olması durumunda satışa arz olarak kabul edilmesi gerektiğini belirtmiştir.

Yargıtay CGK, 17.10.2017, E. 2017/10-797, K. 2017/415 sayılı kararında nakletme eyleminde, suçun tamamlanması için nakledilen maddenin alıcıya ulaşmasının şart olmadığını, uyuşturucu veya uyarıcı maddenin gideceği yere kadar götürülmesi ile suçun tamamlanacağını belirtmiştir.

Uyuşturucu veya uyarıcı maddenin ülkemizden transit geçişi kanunda düzenlenmemiştir ancak Yargıtay 10. CD, 21.01.2021, E. 2020/979, K. 2021/833 sayılı kararında TK-1940 sefer sayılı Brüksel uçağından inen ve dış hatlar geliş katı pasaport kontuarından pasaport işlemlerini yaptırarak Türkiye’ye giriş yapan ve midesinde kokain olduğu tespit edilen sanığın eyleminin transit yolcu olduğundan bahisle ”uyuşturucu madde ticareti yapma” suçundan hüküm kurulmasının eylemin vasfında yanılgıya düşme olduğunu aslında olayda ”uyuşturucu madde ithal etme” suçunun oluştuğunu belirtmiştir.

Yargıtay 10. CD, 03.05.2011, E.2011/1995, K. 2011/4322 sayılı kararında uyuşturucu veya uyarıcı madde ticareti suçunun oluşumu için failin uyuşturucu veya uyarıcı maddeyi ticaret maksadı ile satın alması gerektiğini belirtmiştir.

Yargıtay CGK, 19.01.2016, E. 2014/9-718, K. 2016/5 sayılı kararında bir topluluğun örgüt olup olmadığının TCK m.220 uyarınca tespit edildiği, TCK m.220 gereğince üye sayısının en az üç veya daha fazla kişi olması, üyeler arasında gevşek de olsa hiyerarşik bir bağ bulunması, suç işlemek amacına yönelik fiili bir birleşme bulunması, örgütün niteliği itibariyle devamlılığın olması ve amaçlanan suçları işlemeye elverişli nitelik ve nicelikte üyeye, araç ve gerece sahip olunması son olarak bu koşulların bir arada bulunması gerektiği anlaşılmaktadır. Koşullardan birinin dahi gerçekleşmemesi halinde suç işlemek amacıyla kurulmuş olan örgütten söz edilemeyecektir.

Yargıtay 10. CD, 09.02.2007, E. 2006/4388, K. 2007/8546 sayılı kararında “dosya kapsamına göre; yurt içi kargo servisine gelerek, adına gelen ve içerisinde suça konu uyuşturucu maddenin bulunduğu paketi almasından sonra yakalanması” durumunda suçun uyuşturucu maddenin kabul eden failin tasarruf alanına girmesiyle tamamlandığını, uyuşturucu madde fail tarafından kabul edilmesine rağmen failin elinde olmayan herhangi bir nedenle teslim alınamadığında fiilin teşebbüs aşamasında kalabileceğini belirtmiştir.

Yargıtay 10. CD, 24.03.2021, E. 2020/21446, K. 2021/3906 sayılı kararında TCK m.188/5’de bulunan nitelikli halin sanıklar hakkında uygulanabilmesi için üç veya daha fazla kişi tarafından suçun işlenmesinden önce veya işlendiği sırada ortak bir irade ile suç işleme kararını vermek suretiyle aynı suç işleme kararı altında eylem birlikteliği içerisinde suçun icrasında doğrudan doğruya etkili olan hareketleri gerçekleştirerek müşterek fail sıfatı ile suçun kanuni tanımında yer alan aynı seçimlik hareket üzerinde ortak hakimiyet kurmaları gerektiğini belirtmiştir. Karada sanığın uyuşturucu maddeninin sahibi konumunda olduğu, diğer sanıkların uyuşturucu madde sattıkları, yargılamaya konu suç tarihlerinde anılan her üç sanığın müşterek fail sıfatı ile aynı yönde hareket ettiklerinin sübut bulmadığı anlaşıldığından TCK’nın 188/5. maddesi uyarınca artırım yapılmak suretiyle fazla ceza tayini hükmü verilmiştir. Uyuşturucu madde ticareti suçu özgü bir suç olmadığı için, bu suçun faili herkes olabilir. Ancak bu suç çoğunlukla birden fazla kişi tarafından işlendiği için uyuşturucu madde ticareti suçuna iştirak söz konusu olabilecektir.